Klooster van Izamal, Yucatan

Ongeveer zestig kilometer ten oosten van Mérida, de hoofdstad van Yucatán, ligt het rustige, ouderwetse koloniale stadje Izamal. In het centrum ligt het grote klooster van Izamal, waar een van Mexico's meest vereerde Mariabeelden staat. Aan dit beeld worden duizenden genezingswonderen toegeschreven. De gebruikelijke christelijke verklaring voor deze wonderen is dat de gebeden van de pelgrims de welwillendheid en therapeutische krachten van Maria oproepen. Laten we de geschiedenis van Izamal eens bekijken; misschien wordt er een andere verklaring voor de wonderen gegeven.

Tijdens de Spaanse verovering van Yucatán (1527-1547) was Izamal een van de grootste en mooiste steden van het schiereiland. Izamal was al sinds 1000 v.Chr. een bedevaartsoord en was tijdens de vroege klassieke periode (300-600 n.Chr.) het belangrijkste religieuze centrum in Noord-Yucatán geworden. De Maya's beschouwden de stad als de verblijfplaats van Kinichkakmo, een manifestatie van de zonnegod en van de god Itzam Na (de naam Izamal is afgeleid van de naam van de god). Itzam Na was een godheid van genezing en wederopstanding, de schepper van kunst en geschriften, en de introducé van vele belangrijke landbouwproducten. Hij was tevens hoofd van het Maya-pantheon en droeg de titel van Khalil of `Heer,' en werd afgebeeld als degene die leiding gaf aan een groep lagere godheden.

Na de verovering van Izamal door de Spanjaarden werd de lokale bevolking tot slaaf gemaakt en gedwongen de top van een enorme piramide in het centrum van de stad af te breken. Op de nu afgeplatte piramide, op de plek waar voorheen het heiligdom van de god Itzam Na had gestaan, werden de tot slaaf gemaakte indianen in 1553 gedwongen een klooster en een kerk te bouwen. Dit werd gedaan vanuit de christelijke overtuiging dat een kerk de indianen zou afschrikken van hun 'duivelsaanbidding'. Kort na de inwijding van de kerk en de plaatsing van het Mariabeeld, begonnen er genezingswonderen te gebeuren. Deze wonderen werden door de christelijke autoriteiten verklaard als voortkomend uit de genade van Maria. Werden de wonderen echter veroorzaakt door het houten Mariabeeld in de kerk, of zouden ze beter verklaard kunnen worden door te verwijzen naar de overtuigingen van de Maya's over de kracht van Itzam Na?

Precies op deze locatie bouwden de Maya's hun pelgrimsoord voor Itzam Na, een god van de genezing. Dat we geen verslagen hebben van genezingswonderen uit de Maya-tijd (behalve die welke in de mythen zijn vastgelegd), komt doordat de christenen tijdens hun verovering van Yucatán alle Maya-geschriften en -bibliotheken verbrandden. Deze auteur is dan ook van mening dat de genezingswonderen in Izamal worden veroorzaakt door een combinatie van factoren, waaronder de specifieke energieën van de aarde op de locatie (de reden waarom de Maya's de plek oorspronkelijk kozen), de gebeden van de pelgrims, of ze nu tot Maya-goden of de christelijke Maria waren gericht, en het psychische veld dat in de loop der tijd was gecreëerd door de duizenden pelgrims die de locatie hebben bezocht.

In tegenstelling tot die in het nabijgelegen Chichén Itzá zijn de Maya-bouwwerken van Izamal niet gereconstrueerd. Daarom bezoeken toeristen het stadje zelden. Het slaperige stadje komt echter twee keer per jaar tot leven wanneer duizenden Maya's op bedevaart gaan voor de Processie van de Zwarte Christus op 18 oktober en de Processie van de Maagd van Izamal op 8 december.