Heilige plaatsen van Letland

Gelegen in de glooiende heuvels van Zuidoost-Letland, 40 kilometer ten noordoosten van de stad Daugavpils, is het kleine agrarische stadje Aglona de thuisbasis van de belangrijkste christelijke bedevaartsplaats van het land. Vergelijkbaar met zoveel andere katholieke heiligdommen in Europa, bevindt de Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Aglona zich op een plaats met bekende heidense heiligheid, in dit geval een natuurlijke bron met genezende krachten. Het christendom kwam laat in de regio en de Dominicanen bouwden de originele kerk, een eenvoudige houten structuur, in 1699. Het jaar daarop werd een Dominicaans klooster gebouwd; zowel de kerk als het klooster kwamen om in een vuur van 1766.

De huidige metselwerkkerk, gebouwd in de Italiaanse barokstijl, werd begonnen in 1768 en eindigde in 1780. Het was opgedragen aan de Hemelvaart van de Maagd Maria en ingewijd in 1800 door bisschop Benislavski. Op het hoofdaltaar van de kerk staat het veelgeprezen schilderij van Onze-Lieve-Vrouw van Aglona. Dit schilderij dateert van vóór de oprichting van het huidige kerkgebouw en wordt beschouwd als een wonderbaarlijk pictogram. Het schilderij, op een eiken frame, dateert uit de vroege 17e eeuw en is nauw verwant aan het 14e-eeuwse icoon van de Maagd van Trakai in Litouwen. Er zijn verschillende theorieën over de exacte oorsprong ervan, maar hoogstwaarschijnlijk brachten de Dominicanen het naar Litouwen vanuit Aglona. Het pictogram is verborgen achter een scherm en wordt alleen geopend bij speciale gelegenheden. Achter het altaar zijn veel getuigenissen van de genezende kracht van het pictogram. Volgens de legenden zag 15 op augustus 1798 een plaatselijke vrouw (biddend op de heuvel waar nu de Aglona-begraafplaats staat) een visioen zien van Maria die het kind Jezus in haar armen hield. Deze visie, de oude, pre-christelijke heiligheid van de site en de wonderbaarlijke genezende kracht van het pictogram hebben de Basiliek van Aglona tot de traditionele bedevaartplaats voor Letse katholieken gemaakt.

Pelgrims verzamelen zich het hele jaar door voor grote heilige dagen, waarvan het belangrijkste het feest is van de Hemelvaart van de Heilige Maagd Maria op augustus 15. Sinds het einde van de negentiende eeuw heeft deze heilige dag tienduizenden pelgrims aangetrokken, soms groter dan 100,000. De bekendheid van het heiligdom reikt tot ver over de grenzen van Letland, met een groot aantal pelgrims uit Rusland, Wit-Rusland en Litouwen. Andere belangrijke bedevaartdagen zijn september 8, maart 25 en Pinksteren.

In 1980 vierde de kerk haar 200^th verjaardag en kreeg officieel de status van een basiliek door paus Johannes Paulus II. In 1986 was het de viering van de 800^th verjaardag van het christendom in Letland. Een grote renovatie van de basiliek en uitbreiding van het kerkterrein werd gestart in 1992 ter voorbereiding op het bezoek van de paus. In september bezocht 1993 paus Johannes Paulus II het heiligdom en meer dan 300,000 pelgrims verzamelden zich op dit moment.

Letland is rijk aan neolithische terpen en hunebedden zoals Pokainu Mezs (Pokriane), maar enkele hiervan zijn opgegraven of bestudeerd door reguliere archeologen. Geomancers, wichelroedelopers en alternatieve archeologen zijn begonnen met het in kaart brengen van deze oude sites en hebben opvallend bewijs gevonden van een brede heilige geografie die oude heilige plaatsen in het hele land met elkaar verbindt.

Martin Gray is een cultureel antropoloog, schrijver en fotograaf, gespecialiseerd in de studie van bedevaartstradities en heilige plaatsen over de hele wereld. Gedurende een periode van 40 jaar heeft hij meer dan 2000 bedevaartsoorden in 165 landen bezocht. De World Pilgrimage Guide op sacralsites.com is de meest uitgebreide bron van informatie over dit onderwerp.