De invloed van licht en kleur
Over de hele wereld hebben bouwers licht en kleur gebruikt om de transformatieve kracht van heilige ruimtes te vergroten. Op deze manier werden kaarsen, fakkels en verschillende brandstoflampen gebruikt. Zelfs vandaag de dag, met het vrijwel universele gebruik van elektriciteit, is het niet ongebruikelijk om honderden of zelfs duizenden kaarsen te vinden die de donkere interieurs van hindoeïstische, boeddhistische en christelijke pelgrimsoorden verlichten. Het effect dat dergelijke verlichting teweegbrengt, kan werkelijk betoverend zijn. Geclusterd onder gouden beelden van de goden en godinnen, verspreiden ontelbare flikkerende kaarsvlammen tegelijkertijd glans door het heiligdom en in het hart van de pelgrim.
Een andere verlichtingsmethode was het licht van de zon naar de heilige ruimtes te leiden. Lang vóór de ontwikkeling van de glasproductie creëerden bouwers traliewerkschermen die als ramen dienden. Vooral islamitische architecten gebruikten deze techniek om stenen en houten schermen van de meest verfijnde schoonheid te maken. Met openingen in geometrische vormen en ingewikkelde ontwerpen brachten deze schermen verblindende lichtstralen in de donkere interieurs van de heiligdommen. Terwijl de hoek van de zon met het verstrijken van de uren veranderde, dansten lichtbundels langzaam over vloeren en muren, waardoor prachtige patronen van licht en schaduw ontstonden.
Er werden kleuren aan deze magische displays toegevoegd door lange stukken geverfde zijde en andere doorschijnende stoffen over de schermen te hangen. Zonnestralen worden vervolgens door de gekleurde stoffen heen getoond om de heiligdommen in kleurenregenbogen te baden. Bij bijzonder delicate schermen waren juwelen in hun roosteropeningen geplaatst, en het zonlicht werd een drager voor de specifieke vibratie van elke edelsteen. Met de komst van de glasfabricage begonnen de roosteropeningen te worden opgevuld met kleine stukjes doorschijnend, gekleurd glas. Met de verdere innovatie van vlakglas begonnen hele ramen van gekleurd glas de heilige plaatsen te versieren. Deze techniek ontwikkelde zich op sublieme wijze in de middeleeuwse romaanse en gotische bedevaartskathedralen in Europa.
Bouwers op heilige plaatsen gebruiken al lang de kleuren van het spectrum. Hoewel het therapeutische en spirituele gebruik van kleuren in de moderne tijd vrijwel onbekend is, beschikten verschillende vroege culturen over een verfijnde kennis van het onderwerp. De oude Egyptenaren, Babyloniërs, Perzen, Grieken, Chinezen, Indiërs en Maya’s erkenden allemaal dat verschillende kleuren zowel fysiologische als psychologische kwalen effectief behandelden en bijdroegen aan het ontwaken van spiritueel inzicht. In het esoterisch hindoeïsme worden bijvoorbeeld de zeven psycho-spirituele energiecentra van het menselijk lichaam genoemd chakra's, worden elk geassocieerd met en gestimuleerd door een van de zeven kleuren van de regenboog.
Deze kleuren werden op grote schaal gebruikt in tempels, vooral bij de versiering van goden, volgens precieze combinaties die in geheime teksten werden aangegeven. Omdat elke kleur een specifieke vibratie bevatte, produceerde het mengen van kleuren een visuele symfonie van vibraties, zoals een orkest de klanken van vele instrumenten combineerde. Uit onderzoek blijkt dat de bouwers van Maya-piramides en ceremoniële bouwwerken veelvuldig gebruik maakten van deze wetenschap van kleurencombinaties. Eeuwenlang en de verwoestingen van de elementen hebben de tempeloppervlakken misschien gestript, maar fresco's aan de binnenkant onthullen dat veel tempels ooit, zowel van binnen als van buiten, in een reeks prachtige kleuren werden geschilderd.
Glas-in-lood Windows Gallery
Klik op een afbeelding om te vergroten.
