Damascus

De Grote Moskee, Damascus ()

Grote Moskee van Damascus, Syrië

Gelegen in het hart van de bruisende stad Damascus, staat de Grote Moskee bekend als de oudste nog bestaande monumentale architectuur in de islamitische wereld. Duizenden jaren voor de geboorte van de islam was de stad Damascus echter een heilige plaats van oude en lang vergeten culturen. Damascus wordt door sommige geleerden beschouwd als de oudste continu bewoonde stad in het Midden-Oosten en zou als zodanig getuige zijn geweest van tal van verschillende religieuze culturen. Het is bekend dat de erkende geschiedenis van de tempelplaats teruggaat tot ten minste 1000 voor Christus, toen de Arameeërs heiligdommen bouwden voor Hadad, de god van stormen en bliksem, en de godin Atargites (Venus). Op de fundamenten van deze Aramese heiligdommen bouwden de Romeinen een enorme tempel van de god Jupiter. Opgravingen gedaan in de vroege jaren 1900 hebben rotsinscripties onthuld die bouwdata geven voor de Jupiter-tempel van 15-16 en 37-38 na Christus.

De Jupiter-tempel, die bijna volledig is verdwenen (of diep begraven ligt onder bestaande structuren), stond op een platform dat bekend staat als een temenos (of heilige omheining) dat ongeveer 385 meter (421 yards) van oost naar west en 305 meter (334 meter) mat. meter) van noord naar zuid. De buitenmuren van de temenos bestaan nog steeds en onderscheiden zich als grote blokken gemetseld metselwerk. Op de vier hoeken van de temenos stonden grote vierkante torens, waarvan alleen het zuidwesten overleeft, en langs de rand waren arcades die uitkwamen op een grote rechthoekige binnenplaats. Onder de Romeinse keizer Theodosius (375-95) werden heidense ceremonies in de tempel van Jupiter verboden, nam het christendom bezit van het tempelgebied en werd begonnen met de bouw van een kerk van St. John die precies op de plaats stond waar de Jupiter-tempel stond. tempel had eerder gestaan. Deze kerk, een belangrijk bedevaartsoord van het vroege Byzantijnse christendom, bleef functioneren, zelfs na de islamitische verovering van Damascus in 636. Na hun bezetting van de oude stad deelden de moslims het grote Romeinse tempelplatform met de christenen, de christenen behielden het bezit van hun kerk en de moslims die de zuidelijke arcades van het Romeinse temenos-gebied gebruikten voor hun gebeden.

In 706 sloopte al-Walid, de zesde Ummayad-kalief, de kerk en bouwde een moskee langs de zuidelijke muur van de Romeinse temenos. Met behulp van duizenden ambachtslieden van Koptische, Perzische, Indiase en Griekse afkomst, nam de bouw tien jaar in beslag en omvatte een gebedsruimte, een grote binnenplaats en honderden kamers voor bezoekende pelgrims. De drievoudige gebedsruimte, ongeveer 160 meter lang, was bedekt met een houten pannendak en steunde op hergebruikte kolommen die afkomstig waren van Romeinse tempels in de regio, evenals de kerk van Maria in Antiochië (een soortgelijk gebruik leverde kolommen op voor de moskee van Kairouan in Tunesië). De hele gevel van de binnenplaats en de arcades eromheen waren verfraaid met gekleurd marmer, glasmozaïek en verguldsel, en waren in feite het meest uitgebreide gebied van muurmozaïek dat ooit in de oudheid is gemaakt. Alles wat overblijft van deze originele islamitische versiering is te zien aan de noordelijke buitenzijde van het transept, onder de gevel; op de arcades en achterkant van de westelijke portiek; en op de bogen van de vestibule. De minaretstructuren van het huidige moskeecomplex zijn ontstaan uit de hoektorens van de oude Romeinse temenos. De bestaande minaretten dateren uit de tijd van al-Walid met wederopbouw en uitbreidingen rond 1340 en 1488. De minaret van de zuidoostelijke hoek wordt de Minaret van Jezus genoemd, vanwege een lokale traditie die zegt dat Jezus hier zal verschijnen op de Dag van Oordeel. Sinds de Ummayad-periode van de bouw is de moskee verschillende keren herbouwd als reactie op rampzalige branden van 1069, 1401 en 1893. De hele marmeren lambrisering die tegenwoordig in het heiligdom te zien is, dateert van na de brand van 1893.

Binnen in de moskee is een klein heiligdom van Johannes de Doper (profeet Yahia voor de moslims) waar volgens de traditie het hoofd van Johannes (en misschien zijn hele lichaam) wordt begraven. Grenzend aan de gebedsruimte, langs de oostelijke muur van de binnenplaats, bevindt zich de ingang van een fijn betegelde heiligdomkamer. Volgens verschillende tradities draagt dit heiligdom het hoofd van Zacharia, de vader van St. Johannes de Doper of het hoofd van Hoessein, de zoon van Imam Ali (de schoonzoon van Mohammed en de vierde van de 'rechtgeleide kaliefen').

Er zijn verschillende andere heiligdommen in de omgeving van Damascus, waaronder:

Het heiligdom van Ibn Arabi
De grot van de zeven slapers, op de berg Qaysun
Masjid al-Qadam (moskee van de voetafdruk van de profeet)
Heiligdom van Lady Zeinab
Heiligdom van Lady Roqauya
Heiligdom van Lady Sokeina
Heiligdom van Sakeer Bab
Heiligdom van Sokina Bint Imam Ali
Heiligdom van Abdollah Bin-zein-Abdin
Heiligdom van Bilal al Habashi
Heiligdom van Abdollah Bin-Jafar
Heiligdom van Hijr Bin Oday
Heiligdom van Habiba Waum Muslima
Heiligdom van Fatima Bin Housein
De grot van Ashab al-Kahf op de Salera-heuvel

Minaret van de Grote Moskee, Damascus ()

Interieur van de binnenplaats, de Grote Moskee, Damascus ()

Heiligdom van Zacharia, de Grote Moskee, Damascus ()

Pelgrims filmen bij het heiligdom van Zecharia, de Grote Moskee, Damascus ()

Pelgrims in gebed bij het heiligdom van Zacharia ()

Mausoleum van Vrouwe Zaynab, Damascus ()

Mausoleum van Lady Zaynab, dochter van Imam Ali ()

De Grote Moskee, Damascus vanuit de lucht

Binnen in de Grote Moskee

Martin Gray is een cultureel antropoloog, schrijver en fotograaf, gespecialiseerd in de studie van bedevaartstradities en heilige plaatsen over de hele wereld. Gedurende een periode van 40 jaar heeft hij meer dan 2000 bedevaartsoorden in 165 landen bezocht. De World Pilgrimage Guide op sacralsites.com is de meest uitgebreide bron van informatie over dit onderwerp.

E-mailadres