Blarney Stone, Cork, Ierland

De Blarney Stone kussen
Het kussen van de Blarney Stone, Cork, Ierland    

Vijf mijl ten noordwesten van de kleine stad Cork ligt het dorp Blarney. In de buurt van het dorp, bijna 90 meter hoog, staat het kasteel van Blarney met zijn wereldberoemde Blarney Stone. Elk jaar komen meer dan 300,000 mensen de Blarney Stone kussen, in de hoop meer welsprekende spraak te krijgen.

Terwijl het Blarney Castle dat bezoekers vandaag zien, werd gebouwd in 1446, gaat de geschiedenis van de plaats twee eeuwen voor die tijd terug. Het verhaal begint met een magische steen, waarvan de oorsprong in mysterie gehuld is. Een legende zegt dat het de rots was die Mozes met zijn staf sloeg om water te produceren voor de Israëlieten tijdens hun uittocht uit Egypte. Een andere legende vertelt dat het ooit Jacob's Pillow was geweest en dat de profeet Jeremiah het naar Ierland had gebracht. Volgens deze overlevering werd het de Lia Fail, of 'Fatal Stone' en werd het gebruikt als orakeltroon van de Ierse koningen.

Sommigen geloven echter dat het de Steen van Ezel was, waar David zich op advies van Jonathan achter verstopte, terwijl hij op de vlucht was voor koning Saul, en dat het tijdens de kruistochten naar Ierland werd gebracht. Toch kan het ooit de kroningssteen van Schotse vorsten zijn geweest en later door St. Columba zijn gebruikt als reizend altaar tijdens zijn zendingsactiviteiten in heel Schotland. Na Columba's dood was het naar Ierland gebracht waar het diende als de Stone of Destiny, de profetische kracht van koninklijke opvolging.

Hebben Mozes, Jacob, de Schotse koningen of St. Columba de steen voor het eerst gebruikt? Waarschijnlijk zal dit nooit bekend worden. Het meest algemeen aanvaarde verhaal over de steen is dat Robert the Bruce, als dank voor de Ierse steun bij de slag bij Bannockburn in 1314 (een Schotse nederlaag van de Engelsen), een deel van de steen schonk aan Cormac McCarthy, koning van Munster. Geïnstalleerd in het bolwerk van Cormac McCarthy, Blarney Castle, werd het bekend als de Blarney Stone. Een eeuw later, in 1446, installeerde koning Dermot McCarthy de steen vervolgens in een vergroot kasteel dat hij had gebouwd.

De bouw van het Blarney Castle was een wonderbaarlijke aangelegenheid, waarvoor vele handen en meerdere jaren nodig waren. Het kasteel zou niet alleen door de McCarthy-clan zijn gebruikt, maar ook door hun gevolg van ridders en bedienden. Het was een krachtig bolwerk en ontworpen om veiligheid te bieden in tijden van aanval, waarvan er één gebeurde in 1646 toen Oliver Cromwell Ierland aanviel en een verwoestend effect had op het kasteel.

Toch waren de McCarthy's niet alleen machtige leiders en krijgers, ze waren ook beschermheren van de Ierse cultuur, muziek en kunst. Ze richtten een Bardic School op in Blarney, die geleerden uit heel Ierland aantrok. Tegen de jaren 1600 was Blarney bekend geworden als een Hof van Poëzie waar dichters samenkwamen om hun composities voor te lezen, waarvan er vele bewaard zijn gebleven in de originele Ierse vorm.

Het kussen van de Blarney Stone is voor sommige mensen een zware fysieke prestatie. Vroeger werden mensen om de Steen te kussen aan hun hielen over de rand van de borstwering gehangen. Op een dag maakte een pelgrim zich los uit de greep van zijn vrienden en stortte neer, een zekere dood tegemoet. Sindsdien wordt de steen op een andere manier gekust. Eerst ga je met je rug naar de steen zitten en dan gaat iemand op je benen zitten of houdt je voeten stevig vast. Vervolgens leun je ver naar achteren en naar beneden in de afgrond terwijl je de ijzeren rails vasthoudt en laat je jezelf zakken totdat je hoofd gelijk is met de te kussen steen.

Hoe lang dit gebruik al wordt beoefend of hoe het is ontstaan, is niet bekend. Een lokale legende beweert dat een oude vrouw, gered van de verdrinkingsdood door een koning van Munster, hem beloonde met een spreuk, dat als hij een steen op de top van het kasteel zou kussen, hij een toespraak zou krijgen die hem alles zou opleveren.

Het is echter bekend wanneer en hoe het woord Blarney de Engelse taal en het woordenboek is binnengekomen. In de tijd van koningin Elizabeth I moest Dermot McCarthy, de heerser van het kasteel, zijn fort aan de koningin overgeven als bewijs van zijn loyaliteit. Hij zei dat hij dat graag zou doen, maar er gebeurde altijd iets op het laatste moment om zijn overgave te voorkomen. Zijn excuses werden zo vaak en zelfs zo plausibel dat de ambtenaar die het kasteel had opgeëist in naam van de koningin een grap werd aan het hof. Eens, toen de welsprekende excuses van McCarthy tegen de koningin werden herhaald, zei ze "Odds bodikins, more Blarney talk!" De term Blarney is dus gaan betekenen 'het vermogen om te beïnvloeden en over te halen met eerlijke woorden en zachte spraak zonder aanstoot te geven'.

In navolging van de kracht van de steen schreef Francis Sylvester Mahony, een Ierse bard uit het begin van de negentiende eeuw:

Er is daar een steen, dat wie kust,

Oh! Hij mist nooit om welsprekend te worden:

'Hij kan naar de kamer van een dame klauteren,

Of word lid van het parlement.

Martin Gray is een cultureel antropoloog, schrijver en fotograaf, gespecialiseerd in de studie van bedevaartstradities en heilige plaatsen over de hele wereld. Gedurende een periode van 40 jaar heeft hij meer dan 2000 bedevaartsoorden in 165 landen bezocht. De World Pilgrimage Guide op sacralsites.com is de meest uitgebreide bron van informatie over dit onderwerp.

Blarney Stone