Vezelay

Het Franse dorp Vézelay, een van de meest bezochte bedevaartsoorden van de middeleeuwen, ligt in een gebied met een aanzienlijke voorchristelijke heiligheid. Hoewel de datum van de oorspronkelijke nederzetting van het gebied niet bekend is, zijn de minerale bronnen Les Fontaines Salées al sinds het 3e millennium voor Christus geliefd vanwege hun therapeutische eigenschappen. Keltische aanwezigheid is duidelijk vanaf de 6e eeuw voor Christus en tegen de 2e eeuw voor Christus hadden de Romeinen tempels en thermale baden gebouwd. 

De christelijke geschiedenis van Vézelay begon in 860 na Christus, toen de site werd geschonken door de Karolingische graaf, Gerard van Roussillon, met het doel een Benedictijner klooster te bouwen. Kort na de oprichting bracht een monnik genaamd Baudillon relikwieën (naar verluidt de botten) van Maria Magdalena naar Vézelay vanuit Saint-Maximin-la-Sainte-Baume. In 1058 verklaarde de paus dat de relikwieën authentiek waren en een cultus van Maria Magdalena begon zich te ontwikkelen in Vézelay (de aanwezigheid van een beeld van de Zwarte Madonna droeg bij aan deze cultusontwikkeling). Kort daarna werd het een belangrijk pelgrimsoord en het was ook een belangrijk startpunt voor pelgrims die naar het heiligdom van Santiago de Compostela in Spanje liepen, een van de belangrijkste van alle middeleeuwse pelgrimsoorden.

Naast zijn bekendheid als bedevaartsoord, heeft Vézelay nog andere belangrijke historische associaties. St. Bernard predikte de Tweede Kruistocht in Vézelay in 1146; in 1166 dreigde bisschop Thomas Becket van Canterbury de Engelse koning Henry II te excommuniceren; in 1190 ontmoetten Richard de Leeuwenhart en Filips II Augustus elkaar om naar de Derde Kruistocht te vertrekken; en in 1217 stichtte St. Franciscus van Assisi de eerste Franse gemeenschap van minderbroeders. 

Het begin van de neergang van Vézelay viel samen met de goed gepubliceerde ontdekking in 1279 van het lichaam van Maria Magdalena in Saint-Maximin-la-Sainte-Baume in de Provence, dat koninklijk werd beschermd door Charles II, de koning van Angevine van Sicilië. Toen Charles in La Sainte-Baume een Dominicaanse klooster oprichtte, werd het heiligdom wonderbaarlijk intact gevonden, zelfs met een verklarende inscriptie waarin stond waarom de relikwieën verborgen waren. De lokale Dominicaanse monniken stelden al snel een verslag op van wonderen die de overblijfselen zouden hebben veroorzaakt. Deze ontdekking ondermijnde Vézelay's positie als het belangrijkste heiligdom van Magdalena in Europa ernstig. Vézelay bleef echter een belangrijk bedevaartsoord voor de katholieke gelovigen, hoewel de protestantse hugenoten in de 16e eeuw de werkelijke relikwieën verbrandden.

De basiliek van St. Maria Magdalena is een van de meest opmerkelijke meesterwerken van de Bourgondische romaanse kunst en architectuur in Frankrijk en werd in 1979 toegevoegd aan de UNESCO-lijst van werelderfgoedlocaties. De site wordt ook wel de abdij van Vézelay genoemd (Basilique Ste-Madeleine ); Basilique Ste-Madeleine; La Madeleine; Basilique de Vézelay; Vézelay Basiliek; en Vézelay Abbey.